31 Temmuz 2016 Pazar

Plan

Saçma soygun

Jack HANDEY

illüstrasyon, Michael KUPPERMAN
Plan kusursuz değil. İşe yaraması için bazı şeylerin olması gerekiyor:
— Kasa dairesinin kapısı yanlışlıkla temizlikçi kadın tarafından açık bırakılmış olmalıdır.
— Bekçi ayakkabılarını bağlamak için eğilmiş olmalı ve her nasılsa bağcıkları birbirine bağlamalıdır. Onları çözemez, böylece silahını çıkarır ve bütün kurşunları düğüme sıkar. Ama ıskalar. Ardından yere uzanır ve uyumaya başlar.
— Bankadaki müşterilerin çoğunun Nixon maskeleri giyiyor olması gereklidir ki biz Nixon maskelerimizle içeri girdiğimizde kimse alarm vermesin.
— Tam dışarıda kapının önünde boş bir park yeri olmalıdır. Parkmetre varsa, içinde artık zaman olması gerekir çünkü kıyafetlerimizde bozukluk koyacak cep yoktur.
— Para çantalarını taşıyacak olan maymunlar  denemelerde yaptıkları gibi bağırıp çağırıp ortalıkta koşuşturmamalıdırlar.
— Güvenlik kameraları demode ve eski usül olmalı ki gerçekten fotograf çekmesinler.
— Lobideki büyük saat ikiyi vurduğunda herkes durup en az on dakika saati izlemelidir.
— Banka alarmı yanlışlıkla “sessiz”e ayarlanmış olmalıdır. Veya “çok kısık sesli”ye.
— Altın külçeleri daha hafif bir altın cinsinden yapılmış olmalıdır ki yükte hafif pahada ağır olsun.
— Eğer birisi bankadan kaçar ve “İmdat! Banka soyuluyor!” diye bağırmaya kalkarsa o kişi mahallenin delisi olmalı, herkes ona bakıp gülmeli.
— Eğer polis gelirse, duvardaki eski resmin aslında biz olduğumuzun farkına varmamalıdırlar.
— Bankanın kayıp eşya bölümünde tel bağlı vantuz atan bir tüfek olmalı. Ayrıca bir testere ve bir de delta kanat.
— Lobiye bayıltıcı gaz sıktığımızda her nedense gaz bizi etkilememeli.
— Vantuz tavana yapıştıktan sonra, Leon telden yukarı para çantalarını, altın külçelerini ve delta kanadı taşır halde kendisini yukarı çekerken yeterince uzun süre dayanabilmeli. Tavana ulaştığında da, testereyle kesip dışarı çıkabilmeli.
— Geride bırakabileceğimiz parmak izleri maymunlar tarafından silinmiş olmalıdır.
— Çatıya çıkıldığında, Leon bir eliyle parayı ve altın külçelerini, diğeriyle delta kanadı tutabiliyor olmalı ve kendini çatıdan bırakabilmeli, ardından yirmi mil ötedeki buluşma noktasına süzülmelidir.
— Bizim bankadan çıktığımız sırada bir geçit sürüyor olmalı, böylece tören arabası gibi düzenlenmiş olan kaçış arabamız aralarına karışabilmelidir.
— Tören geçişi sırasında arabamız en iyi tören arabası ödülünü kazanmamalıdır çünkü o zaman ödülle fotograflarımızın çekilmesi gerekecektir.
— Buluşma noktasında yüz dolarlık ödenmiş ücretiyle boş bir park yeri olması gerekir.
— Soygunun suçu maymunların üzerine atılmalıdır. 

The New Yorker, 
SHOUTS & MURMURS, 
24/11/2008

Çeviri: SToktan

24 Temmuz 2016 Pazar

Kırmızı Başlıklı Kız - Pilote Annuel, 1974

Pilote 1959-1989 yılları arasında yayınlanan önemli bir Fransız çizgiroman dergisiydi. Tarihçesinde dikkati çeken birkaç nokta ise şöyle:
* Yaratıcıları arasında René Goscinny (direktör), Albert Uderzo (sanat direktörü), François Clauteaux, Jean-Michel Charlier (şef redaktör) gibi ünlü isimler bulunan dergi 1960'da Dargaud tarafından satın alındı.
* 1965'de "Le Journal d'Astérix et Obélix", (Asteriks ve Obeliks'in Dergisi) altbaşlığı atan dergi, bunu 1970'de "Le Journal qui s'amuse à réfléchir", (Düşünmeyi Sevenlerin Dergisi) olarak değiştirdi.
* Başlangıçta gençleri hedefleyen haftalık dergi olan Pilote, zamanla daha yaşlı izleyici kitlesine hitap eder oldu, özellikle de 1974'de aylık yayına geçtikten sonra...
* 1986'da yine aylık Charlie ile Pilote & Charlie adı altında birleştiler.
* Pilote 1988'de tekrar geri döndü fakat piyasada yaygınlaşan kriz nedeniyle ertesi sene kaybolup gitti.

Not: Aşağıda bahsi geçen Pilote Müzesi (Musée Pilote), derginin her sayısında yer alan ve bir çoğunda ünlü ressamların tarzlarını çağrıştıran, dergi çizerlerinin ürettikleri mizahî illüstrasyon sayfasıdır (genellikle arka kapak).
Bir diğer not: Sayfalarda yer alan tek bir cümle var: "Tire la chevillette et la bobinette cherra!". Charles Perrault'un 1697 tarihli kitabındaki anlatımında yer alan ve artık sembolleşmiş bir cümle. İngilizler şöyle çeviriyor: "Pull the bobbin, and the latch will go up." Ben de düzayak, "İpi çek, kapı açılır!" diye uygun gördüm.
Son bir not: Henri Rousseau'nun hukuk öğrenimi yaptığı ve Paris'e geldikten sonra, Oktruva Ofisi'nde (Oktruva vergisi, ticaret amacıyla şehirlere dışarıdan getirilen mallardan alınan giriş vergisi.) çalıştığı için de "Le Douanier" (Gümrükçü) diye lâkabı olduğunu burada öğremiş oldum.


Kırmızı
Başlıklı
Kız
Pilote Müzesi çerçevesi bağlamında baktık ki, bir çok sanatçı çizgiromanı hiç denememiş. Dostumuz Jean Ache sağolsun, artık o da hâlloldu ve bu ünlü acemilerin gerçekleştirdikleri deneme sayfalarını sizlere sunmaktan mutluluk duymaktayız. Eğer sizce bu çalışmalar başarılı ise bize bildirin, ne de olsa bu gençleri cesaretlendirmek lâzım.

17 Temmuz 2016 Pazar

Hayalet - Falk & Barry


Yine bir ustalara selâm durma çalışması. Seymour "Sy" Barry'nin usta kalemiyle gerçekçi çizgilere bürünen iki adet Lee Falk, 'The Phantom' hikâyesi. Türkçede her biri en az 4~5 kere Kızılmaske olarak yayınlanmış olan, herkesin hatırlayacağı eserler tabii.

The Phantom S091 - Rex and the Little People, 1973
The Phantom S092 - The Golden Wood, 1973

Orijinal gazete bandları siyah-beyaz olan hikâyeleri "madem tekrar çevireceğim, hiç değilse Renkli-Türkçe olsun" diyerek, iyi renklendirilmiş ve orijinal Sunday çizimlerine sadık (kesilip biçilmemiş) bir İspanyol baskıya biraz da emek katıp toparlayarak çalıştım. Tek kusuru düşük çözünürlüklü olması fakat, kimi arkadaşların yaptığı gibi, 'büyük ekranda' okumuyorsanız sorun  olacak gibi görünmüyor.


Adlandırmaya gelince, İsveç'de Fantomen, Norveç'teFantomet, Finlandiya'da Mustanaamio (Kara Maske), İspanya'da El Hombre Enmascarado (Maskeli Adam), bizde ise renk körü yayıncıların garip tercihi ile Kızılmaske olan ve yerlilerle kimi gerzek beyazları "The ghost who walks" diye aldatmasından öte süper güçleri olmayan, sapına kadar oryantalist bu çok sevdiğimiz süper kahramanımızın İsveç ve Norveç'te olduğu gibi özgün ismine sadık kalarak bir fark yaratayım endişesinden kaynaklanmaktadır Hayalet... Severseniz, ileride devam etmek arzusuyla.
[ BENGALi'DEN SEVGİLERLE ]
Günün anlam ve önemine binaen 
* D163 The Man-Thing 1988 / "İnsan Yapımı", Kızılmaske #22 (2015, Büyülü Çizgi), ilk ve tek Türkçe basımı.
"Hayalet darbe ve darbecilerden hiç hazzetmez!..." Bir diğer eski orman deyişi.

11 Temmuz 2016 Pazartesi

Birader John - Caryn & Juillard

* Brother John, yazar: Jerome Charyn (ABD) & sanatçı: André Juillard (FR), USA Magazine (L’Écho des savanes) spécial yaz #48/49, Albin Michel, FR, Haziran 1990.

5 Temmuz 2016 Salı

Üst katta...- Buzzelli

* Pilote (mensuel) #02, ['Mammaaaan !' adı ile] 1974
Démons (oneshot), ['Au dernier étage' adı ile] 1980








Graziano Origa elinden bir portresi: Guido Buzzelli, fumettista (1927-1992)